មិនស្តាយក្រោយ មានបងជាប្តី ច្រៀងដោយៈ នៅ សៀងហៃ

បទៈ ឆ្នេរអនុស្សា ច្រៀងដោយៈ ដួង វីរៈសិទ្ធ បទថ្មីពីផលិតកម្មរាម

វប្បធម៌គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ចំនួន ៥នៅជុំវិញពិភពលោក

 

នេះជាហេតុផល​ដែលធ្វើឱ្យអ្នកចូលចិត្តធ្វើដំណើរតែងតែមិនបោះបង់នូវចំណូលចិត្តរបស់ពួកគេ ព្រោះមានវប្បធម្ម ប្រពៃណី​​ជាច្រើនរាប់មិនអស់នៅទូទាំងពិភពលោក​ដែលលោកអ្នកគួរតែដឹងដើម្បីជាចំណីអារម្មណ៍ ហើយខាងក្រោមនេះគឺជាវប្បធម៌ ៥​ប្រទេស​ប្លែកៗមិនធម្មតា

១- ហ៊ុយ - ប៉ាពួញូហ្គីណេ Huli – Papua New Guinea

ជនជាតិហូឡាគឺជាកុលសម្ព័ន្ធមួយក្នុងចំណោមកុលសម្ព័ន្ធល្បីៗនៅលើកោះប៉ាពួញូហ្គីណេដែលជាកោះមួយនៅអូសេអានីដែលមានកុលសម្ព័ន្ធប្រពៃណីរាប់រយ។ ជនជាតិ Huli គឺជាអ្នកចម្បាំងដែលមានមោទនភាពនិងគ្មានការភ័យខ្លាចដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាអ្នកតុបតែងខ្លួនវិធីប្លែកៗដោយការគូររូបមុខ និងដងខ្លួនរបស់ពួកគេជាមួយនឹងពណ៌ Ambua ពណ៌លឿងភ្លឺ (ដីឥដ្ឋពិសិដ្ឋ) និងដើមឈើក្រហម។

បុរសទាំងនោះក៏ដាក់ដំឡូងនៅក្នុងច្រមុះច្រមុះពស់នៅលើថ្ងាសចំពុះស្នែងនៅលើខ្នងរបស់ពួកគេសំបកកាណានៅជុំវិញករបស់ពួកគេនិងខ្សែក្រវ៉ាត់នៃក្រវិលដើម្បីទាក់ទាញនារី ៗ ។

២-កាហ្សាក់ស្ថាន - កាហ្សាក់ស្ថាន Kazakhs – Kazakhstan

ជនជាតិកាហ្សាក់ស្ថាន គឺជាកុលសម្ព័ន្ធពាក់កណ្តាលដែលបានធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ភ្នំនិងជ្រលងភ្នំនៃប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថានតាំងពីសតវត្សរ៍ទី ១៥ ។

ពួកគេជាកូនចៅរបស់ម៉ុងហ្គោល និងកុលសម្ព័ន្ធបន្ទាប់បន្សំដទៃទៀតនៃអាស៊ីកណ្តាលហើយនៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់នូវប្រពៃណីដែលមានអាយុកាលរាប់សតវត្សរ៍ រួមជាមួយនឹងការថែរក្សាសត្វព្រៃព្រៃប្រពៃណីមួយក្នុងចំណោមប្រពៃណីបុរាណដ៏ល្បីល្បាញបំផុតរបស់ពួកគេគឺការបរបាញ់ជាមួយឥន្ទ្រី។ វាត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាទម្រង់ខ្ពស់បំផុតនៃសិល្បៈនិងការលះបង់។ មហោស្រពឥន្ទ្រីមាសប្រចាំឆ្នាំបានឃើញសត្វចចកកាហ្សាក់ស្ថានយកស្បែកនៅលើខ្នងសេះនិងឥន្ទ្រីមាសឡើងលើមេឃក្នុងការអបអរបេតិកភណ្ឌពិសេស។

 ៣-រ៉ាបារី - ឥណ្ឌា Rabari – India

ឥណ្ឌាជាទឹកដីអាថ៌កំបាំងអាថ៍កំបាំងនិងវប្បធម៌មិនគួរឱ្យជឿ។ ហើយកុលសម្ព័ន្ធមួយដែលគ្រប់គ្រងដើម្បីចាប់យកមន្តអាគមកម្រនិងអសកម្មនៃប្រទេសដ៏អស្ចារ្យនេះគឺរ៉ាបារី (ហៅម្យ៉ាងទៀតថារីរេរីឬដេយ) ។ រ៉ាបារីដែលត្រូវបានគេជឿថាបានធ្វើចំណាកស្រុកពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ជាងមួយសហវត្សមុននេះបានធ្វើដំណើរជុំវិញប្រទេសឥណ្ឌាខាងលិចអស់រយៈពេលជិត ១០០០ ឆ្នាំមកហើយ។ 

ការប៉ាក់ដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍គ្រឿងអលង្ការលង្ហិនដ៏អស្ចារ្យនិងការចាក់សាក់គឺជារឿងព្រេងនិទាន​​។ អស់រយៈពេលរាប់រយឆ្នាំមកហើយស្ត្រីបានតុបតែងខ្លួនប្រាណរបស់ពួកគេដោយនិមិត្តសញ្ញាវេទមន្តដែលត្រូវបានគេ 

ចាត់ទុកថាជាគ្រឿងតុបតែងនិងសាសនា។ បុរសជារឿយៗស្លៀកពណ៌សជាមួយគ្រឿងអលង្ការនិងទួរប៊ីន។

៤-ឡូបា - នេប៉ាល់ Loba – Nepal

 “ ព្រះរាជាណាចក្រហាមឃាត់” ពីបុរាណរបស់ Mustang ដែលជានគរបាត់បង់ទីបេគឺជាតំបន់​ដាច់​ស្រយាល​​និង​ដាច់ស្រយាល​​នៃហិម៉ាឡៃយ៉ាយ៉ាងខ្លាំងនៅ​នេប៉ាល់។ វាគឺជាកន្លែងដែល​លាក់ខ្លួននៅក្នុង​អាថ៌ កំបាំង​​​​និងជា​ផ្ទះ​​របស់​​ប្រជាជន​ឡូបា (ឬឡូវ៉ា) ។ ពួកគេអនុវត្តនូវទម្រង់ដំបូងនៃព្រះពុទ្ធសាសនា​ហើយត្រូវបានគេស្គាល់ដោយ​សារ​​​ពិធីបុណ្យសាសនាដ៏ភ្លឺស្វាងរបស់ពួកគេ។ មហោស្រព Tiji គឺជាពិធីបុណ្យដែលមាន​រយៈពេល​បីថ្ងៃដែល​រួមមានការធ្វើពិធីសាសនាដែលគេហៅថា“ ដេញអារក្ស”។ មនុស្សជាច្រើន​នៅឡូបានៅតែ​ជឿជាក់ថា​ពិភពលោក​មានរាងសំប៉ែត។

 ៥-ហ្គូកូស - អាមេរិកខាងត្បូង Gaúchos – South America

ដើរឆ្លងកាត់វាលស្មៅព្រៃនៃប្រទេសអាហ្សង់​ទីន​​​​ប៉ារ៉ាហ្គាយអ៊ុយរូហ្គាយភាគអាគ្នេយ៍​បូលីវី​ខាងត្បូងឈីលីនិងប្រេស៊ីល​​ខាងត្បូងគឺជាហ្គូកូស។ អ្នកបំផ្ទុះគ្រាប់បែកទាំងនេះស្លៀកពាក់ដោយ​សេរីគឺជាអ្នកឃ្វាល​គោរបស់​អាមេរិក​ខាងត្បូង។ ពួកគេត្រូវបាន​​​ចងភ្ជាប់ទៅនឹងសេះរបស់ពួកគេហើយលះបង់ដើម្បីដេញតាមការហៅរបស់សត្វព្រៃ(និងគោព្រៃ) ​​​ ពួកគេមានភាពក្លាហានល្បីល្បាញមិនចេះនិយាយ​និងល្បីល្បាញខាងរឿងព្រេងនិងប្រជាប្រិយ។ ហ្គូកូសមានអាយុកាលរាប់ពាន់ឆ្នាំហើយជាវប្បធម៌មួយដែលមានមនោសញ្ចេតនាបំផុតនៅលើពិភពលោក។

 

កែសម្រួលដោយៈ Pisey trip

អត្ថបទដើមៈ http://www.travelstart.co.ke/blog/5-fascinating-cultures-around-the-world/

 

​កុម្ម៉ង់ដូ​បំបាំងកាយ

មកស្គាល់​កុម្ម៉ង់ដូ​អាជីព​ពិភពលោកលោកអ្នកច្បាស់ជាប្លែកភ្នែកមើលមិនចង់ស្គាល់ឡើយ 

​ចង់​ក្លាយជា​កុម្ម៉ង់ដូ​អាជីព​នោះ​ក្រៅពី​សមត្ថភាព​ប្រើប្រាស់​អាវុធ​យោធភ័​ណ្ឌ​គ្រឿងផ្ទុះ ។​ល​។ 

សំខាន់​បំផុត​គឺ​ភាព​ឆ្លាត​វៃ រស់​រវើក ក្នុង​ការបន្លំ​កុំឲ្យ​សត្រូវ​រកឃើញ​…​។​

១.​សំខាន់​បំផុត​គឺ​ទីតាំង​ដែល​ត្រូវ “​សម្រប​ខ្លួន​” ឲ្យស្រប​នឹង​សម្លៀក​បំពាក់​ដែល​ខ្លួន​មាន ។​

២.​ក្រៅពី​ដងខ្លួន​ទាំងមូល​នោះ នៅ​ភ្នែក​ច្រមុះ មាត់​… ។​

៣.​ប្រសិន​ទីតាំង​នៅ​កៀក​សមុទ្រ មាន​ថ្មភ្នំ ស្លែ​-​វ​ល្លិ៍​… ។​

៤.​នៅ​ទីតាំង​សម្បូរ​ផ្កា ត្រូវ​ប្រយ័ត្នប្រយែង ។​

៥.​គំនរ​សំរាម​វិញ​ទេ ដែល​ងាយ​ជាង “​វាល​ផ្កា​” នោះ អ្នក​អាច​ល្បង​រកមើល ។​

៦.​ភ្ជាប់​ខ្លួន​នឹង​ដើមឈើ ទើប​ជា​រឿង​ពិបាក​មែនទែន ។​

៧. បែប​នេះ​ប្រសិន​គ្រាប់​ដែល​រត់​កាត់ ប្រាកដជា​មិន​ដឹង​ថា​មាន​…​មនុស្ស ។​

៨. ប្រសិន​អាច​លាក់​បំពួន បែប​ដេក​ផ្ងារ​វិញ ពិត​ជា​ស្រួល កម្ទេច​គោលដៅ ។​

៩.​ពេល​ពួន​វាយ​ឆ្ម​ក់​នោះ អ្វី​ដែល​បញ្ចេញ​ពន្លឺ​ត្រូវ​ប្រមូល​ទុក​ភ្លាម ។​

១០.​វាលស្មៅ ល្វឹងល្វើយ នៅ​ឡើយ​មាន​…​មនុស្ស ។​

១១. ពីលើ​…​ដើមឈើ​

១២. សម្រប​ខ្លួន​នឹង​ដើមឈើ​បាន​យ៉ាង​ល្អ​!

១៣.​ទាល់តែ​យូរ​បន្តិច​ទើប​…​រកឃើញ​!

 

បទៈ បាសិតខកស្នេហ៍ ច្រៀងដោយកញ្ញា ឃឹម ឧស្សា https://youtu.be/5WyInqkbkpA

តើអ្នកដឹងទេ! នគរខ្មែរប្រើកាំភ្លើងធំចាប់ពីពេលណា? ប្រទេសណាផលិតវាមុនគេ?

តើអ្នកដឹងទេ! ប្រទេសណាផលិតកាំភ្លើងធំមុនគេ ហើយប្រើនៅនគរខ្មែរចាប់ពីពេលណា?

 (ភ្នំពេញ)៖ កាំភ្លើងធំដែលកំពុងនិយាយនេះ មិនមែនកាំភ្លើងធំទំនើប ឬហៅថាអាទែរី (Artillery) នោះទេ តែយើងកំពុងនិយាយអំពីកាំភ្លើងធំបុរាណ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងមុនសម័យអាណានិគមអឺរ៉ុប ពីព្រោះសម្ភារសឹកបុរាណទាំងនេះហើយ ដែលនាំទៅដល់ការអភិវឌ្ឍឱ្យមានសម្ភារសឹកទំនើបៗជាបន្តបន្ទាប់រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។

កាំភ្លើងធំបុរាណ ឬហៅថា Ancient Cannon ត្រូវបានបង្កើតឡើងដំបូងគេនៅប្រទេសចិន នាសតវត្សរ៍ទី១២ ដោយវាទំនងជាត្រូវបានអភិវឌ្ឍចេញពីកាំជ្រួច ដែលប្រជាជនចិននិយមប្រើក្នុងពិធីបុណ្យប្រពៃណីរបស់ខ្លួន ឬក៏ផលិតឡើងក្នុងពេលដំណាលគ្នាជាមួយនឹងការផលិតកាំជ្រួចផងដែរ ប៉ុន្តែវាមិនទាន់មានការប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យយោធានៅឡើយទេ។

ការប្រើប្រាស់កាំភ្លើងធំបុរាណនៅក្នុងសមរភូមិដំបូង ត្រូវបានគេកត់ត្រាទុកថាបានកើតឡើងនៅឆ្នាំ១១៣២ គឺក្នុងពេលដែលមេទ័ពមហាសុងឈ្មោះ ហាន ស្ស៉ីចុង (Han Shizhong) លើកទ័ពទៅដណ្ដើមយកខេត្តហ្វូជាន (Fujian) ទល់មុខកោះតៃវ៉ាន់បច្ចុប្បន្ន។ លុះដល់ចុងសម័យរាជវង្សសុង (Song) នាសតវត្សរ៍ទី១៣ ពោលគឺក្នុងពេលនគរសុងខាងត្បូងកំពុងតស៊ូប្រឆាំងនឹងការឈ្លានពានពីសំណាក់កងទ័ពម៉ុងហ្គោល កាំភ្លើងធំបុរាណនេះក៏ត្រូវបានគេនិយមប្រើប្រាស់ក្នុងសមរភូមិជាហូរហែមកដែរ។

កាំភ្លើងធំបុរាណដែលគេស្គាល់មុនគេនៅលើពិភពលោក គឺកាំភ្លើងធំនៅខេត្តហេឡុងជាំង (Heilongjiang) ភាគឦសានប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្ន ដែលចុះកាលបរិច្ឆេទផលិតនៅឆ្នាំ១២៨៨ គឺនៅក្នុងសម័យរាជវង្សយ័ន (Yuan) របស់ម៉ុងហ្គោលដែលបានត្រួតត្រាប្រទេសចិនចាប់ពីឆ្នាំ១២៧៩-១៣៦៨។

* វត្តមានកាំភ្លើងធំដំបូងនៅលើទឹកដីខ្មែរ

ក្នុងសង្គ្រាមខ្មែរ-សៀមលើកទី២ ដែលបានផ្ទុះឡើងចាប់ពីឆ្នាំ១៣៥១-១៣៥៣ ក៏មាននិយាយអំពីការប្រើប្រាស់កាំភ្លើងធំក្នុងសមរភូមិការពារព្រះនគរផងដែរ។ កាលណោះ ព្រះចៅឧទង (Uthong) ឬរាមាធិបតីទី១ (Ramathibudi I) នៃក្រុងស្រីអយុធ្យា បានលើកទ័ពមកវាយលុកក្រុងយសោធរបុរៈ (ក្រុងអង្គរធំបច្ចុប្បន្ន) ដែលគ្រងរាជ្យដោយព្រះបាទសម្ដេច ព្រះលំពង្សរាជា រាមាធិបតី។

នៅពេលរំកិលទ័ពមកដល់ក្បែររាជធានីរបស់ខ្មែរ សៀមបានលើកប៉មសឹកខ្ពស់ៗស្មើនឹងកំពែងក្រុងអង្គរធំ។ គ្រានោះព្រះបាទលំពង្សរាជា ក៏បានចេញព្រះរាជឱង្ការឱ្យកងទ័ពខ្មែរអូសកាំភ្លើងធំឡើងលើកំពែងក្រុង តម្រៀបតម្រង់ក្បាលកាណុងឱ្យចំប៉មសឹករបស់ទ័ពសៀម ដើម្បីត្រៀមបាញ់រំលំប៉មទាំងនោះ កុំឱ្យកងទ័ពសៀមបាញ់មកមុន។

កាំភ្លើងធំទាំងនេះប្រហែលត្រូវបាននគរខ្មែរទិញពីប្រទេសចិន ពីព្រោះនៅមុនព្រឹត្តិការណ៍សង្គ្រាមនេះបន្តិច គេនៅមាននិយាយអំពីទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងនគរខ្មែរ និងប្រទេសចិននៅឡើយដែរ ទោះបីថាប្រទេសចិនបានធ្លាក់នៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ម៉ុងហ្គោល (រាជវង្សយ័ន) ទៅហើយក្ដី។ គេសង្កេតឃើញថា នៅឆ្នាំ១៣២០ ព្រះមហាក្សត្រនៃរាជវង្សយ័នរបស់ម៉ុងហ្គោល បានបញ្ជូនបេសកទូតមកនគរខ្មែរ ដើម្បីសុំទិញដំរីដែលផ្សាំងរួចហើយយកទៅបម្រើក្នុងវិស័យយោធានៅប្រទេសចិន ហើយនៅមានវិស័យធុរកិច្ចច្រើនទៀត ដែលនគរខ្មែរបានធ្វើជាមួយមហាយ័ន ប្រហែលរួមទាំងការទិញលក់កាំភ្លើងធំនេះដែរហើយមើលទៅ ទើបប្រទេសខ្មែរចាប់មានកាំភ្លើងធំប្រើប្រាស់ក្នុងព្រះនគរតរៀងមក៕

 

នំបឿក ច្រៀងដោយៈ អនុស្សាវរីយ៍