អរិយធម៌ឥណ្ឌា នៅអាស៊ីអគ្នេយ៍
ភូមិភាគអាស៊ីអគ្នេយ៍ទាំងមូល
លើកលែងតែប្រទេសវៀតណាមនិងប្រទេសហ្វីលលីពីនចេញ សុទ្ធតែទទួលឥទ្ធិពលឥណ្ឌាទាំងអស់។
តើជនជាតិនេះបានធ្វើដំណើរមកកាន់អាស៊ីអគ្នេយ៍តាំងពីពេលណា? ហើយអ្វីទៅជាបុព្វហេតុ នាំអោយគេមកកាន់ភូមិភាគនេះ?
ខុសពីការមកដល់របស់ជនជាតិចិន
ដែលគេមានឯកសារប្រវត្ដិសាស្រ្ដគ្រប់គ្រាន់ និងដឹងកាលកំនត់ច្បាស់លាស់
ការមកដល់របស់ជនជាតិឥណ្ឌានៅចោទជាបញ្ហានៅឡើយ។
គេគ្រាន់តែដឹងថាជនជាតិឥណ្ឌា
មកកាន់អាស៊ីអគ្នេយ៍តាំងពីសម័យបុព្វប្រវត្ដិសាស្រ្ដម៉្លេះ។
ព្រោះគេបានរកឃើញវត្ថុមកពីឥណ្ឌា ដូចជាត្រាឆ្លាក់អក្សរសំស្រ្កឹត អូរកែវ Kuala
Selinsing នៅម៉ាលេស្សា និងព្រះពុទ្ធរូប Sempaga នៅកោះ Célèbes នៅត្រង់ស្ថានីយថ្មរំលីងតែម្ដង
។ ឯកសាសរសេរមានអាយុចាស់ជាងគេគឺ សិលាចារឹកវូកាញ់ ស.វ.ទី២,៣
នៃ គ.ស.។
ក.បុព្វហេតុ
ចំបុព្វហេតុនៃការមកដល់របស់ជនជាតិឥណ្ឌា
អ្នកស្រាវជ្រាវបានបញ្ចេញសម្មតិកម្មច្រើនបែបយ៉ាងដែលមានជាអាទិដូចតទៅ៖
1. នៅស.វ
ទី៣ មុនគ.ស. ព្រះបាទអសោកបានលើកទ័ពទៅវាយលុករដ្ឋកលិង្គ
នៅឆ្នេរសមុទ្រខាងកើតនៃប្រទេសឥណ្ឌា
ជាហេតុនាំអោយអ្នកស្រុកភៀសខ្លួនចេញពីទីនេះ ប៉ុន្ដែគេនៅតែឆ្ងល់ថា ចុះហេតុអ្វីបានជាដល់
៣ ស.វ.ក្រោយទើបឃើញមានផលជាក់ស្ដែងកើតឡើង។ ដូច្នេះគេយល់ថា
កាលប្រហែលជាមានអ្នកភៀសខ្លួនខ្លះមែន
ហើយពួកនេះគ្រាន់តែជាអ្នកបើកផ្លូវអោយពួកក្រោយៗដែលមានចំនួនច្រើនជាងប៉ុណ្ណោះ។
2. អ្នកខ្លះយល់ថាបុព្វហេតុ
គឺបណ្ដាលមកពីការលុកលុយរបស់ពួកកុសាននៅគ្រិស្គស.វ.ទី១
ដែលបានរុញច្រានអោយអ្នកស្រុករត់ចេញពីទីនោះ។
សម្មតិកម្មនេះមើលទៅហាក់ដូចជាសមរម្យច្រើន តែនៅមិនទាន់មាន
ភស្ដុតាងជាក់លាក់នៅឡើយ។
3. អ្នកខ្លះទៀតយល់ថា
មានអ្នកផ្សងព្រេងឥណ្ឌាក្នុងវណ្ណៈខ្ពស់ៗ
បានមកស្វែងរកភោគទ្រព្យនៅក្នុងភាគដែលសំបូរដោយមាស និងគ្រឿងទេស
តែនេះក៏ជាសម្មតិកម្មដែលមិនទាន់មានអ្វីអាចបញ្ជាក់នៅឡើយដែរ។
4. អ្នកស្រាវជ្រាវភាគច្រើននិយមចាត់ទុកថា
ការមកដល់របស់ជនជាតិឥណ្ឌាមានប្រភពមកពីជំនួញទៅវិញ។
ទំនាក់ទំនងរវាងពិភពមេឌីទែរ៉ានេ
និងបូព៌ាប្រទេសបន្ទាប់ពីយុទ្ធការរបស់ព្រះបាទអាលិចសង់មហារាជការ
បង្កើតចក្រភពរបស់ព្រះបាទអសោក និងក្រោយមករបស់ព្រះបាទកនិស្ក
កំណើតនៃចក្រភព Séleucide និងចក្រ ភពរ៉ូម៉ាំង
ទាំងនេះជាហេតុជំរុញអោយជំនួញគ្រឿងប្រនិតមានសន្ទុះយ៉ាងខ្លាំង។
ម្យ៉ាងទៀតគេដឹងថា អាស៊ីអគ្គេយ៍ជាកន្លែងសំបូរដោយគ្រឿងទាំងនោះ (គ្រឿងទេស
ឈើក្រអូប និងមាស) ដូចដែលឈ្មោះផ្សេងៗអាចបង្ហាញអោយឃើញស្រាប់៖
តក្តោល (ផ្សារលក់ក្រវាញ)
កប៌ូរទ្វីប (កោះកប៌ូរ)
នរិកេលទ្វីប (កោះដើមដូង)
កនកបុរី (ក្រុងមាស)
សុវណ្ណភូមិ (ដីមាស)
សុវណ្ណទ្វីប (កោះមាស)
ប្រទេសឥណ្ឌាធ្លាប់តែទិញមាសពីភូមិភាគស៊ីបេរី
Sibérie ប៉ុន្ដែនៅមុនគ.ស.បន្ដិច
ការរំជើបរំជួលក្នុងចំនោមជនជាតិផ្សេងៗ
នៅអាស៊ីកណ្ដាលធ្វើអោយផ្លូវទៅកាន់ភូមិភាគនោះ ដោយឆ្លងកាត់តាមបាក់ទ្រី
Bactriane ត្រូវកាត់ដាច់ធ្វើគមនាគមន៍តទៅទៀតមិនកើត។
ដោយហេតុនោះហើយបានជានៅគ.ស.ស.វទី១ ឥណ្ឌាបានងាកទៅរកទិញមាសពីចក្រភពរ៉ូម៉ាំងវិញ
ប៉ុន្ដែមិនយូរប៉ុន្មានអធិរាជវេស្បាស្យាង Vespasien 69-79
គ.ស. ទ្រង់ចេញបញ្ញាត្ដិហាមឃាត់មិនអោយនាំមាសចេញ។ អ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះយល់ថា
នេះហើយជាហេតុនាំអោយឥណ្ឌាបែរមកស្វែងរកមាសនៅភូមិភាគអាស៊ីអគ្នេយ៍វិញ។
ការធ្វើដំណើរដ៏វែងឆ្ងាយនេះ
ត្រូវបានសំរួលដោយកត្ដាបីគឺៈ
១.
ការចំរើនលូតលាស់ក្នុងផ្នែកនាវាចរណ៍របស់ឥណ្ឌា ដោយពេលនោះគេចេះធ្វើសំពៅធំៗ
អាចផ្ទុកមនុស្សបានពី៦០០ ទៅ៧០០នាក់។
ម្យ៉ាងទៀតនៅពាក់កណ្ដាលស.វទី១នៃគ.ស អ្នកបើកបរសំពៅជាតិក្រិកគឺៈ លោក Hippalos បានរកឃើញនូវភាពឆ្លាស់គ្នានៃខ្យល់រដូវ
ជាហេតុជំរុញអោយមានសន្ទុះយ៉ាងខ្លាំង ក្នុងផ្នែកជំនួញតាមផ្លូវសមុទ្ររ
វាងប្រទេសឥណ្ឌា នឹងកំពង់ផែទាំងឡាយនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រក្រហម។
២.
ការចំរើនលូតលាស់នៃព្រះពុទ្ធសាសនា ព្រោះសាសនានេះបានលប់ចោលនូវប្រព័ន្ធវណ្ណៈ
ដែលជាហេតុនាំអោយពួកឥណ្ឌាឈប់ខ្លាចបាត់ភាពបរិសុទ្ធ
ខាងជាតិសាសន៍របស់ខ្លួន ដោយធ្វើការទាក់ទងជាមួយបរទេស រឿងរ៉ាវដែលជាប់ទាក់ទង
និងការធ្វើនាវាចរណ៍តាមសមុទ្រ
ត្រូវបានពួកអ្នកនិពន្ធឥណ្ឌារៀបរាប់ក្នុងគម្ពីរជាតក។
៣.
ការរីកធំនៃផ្សារជំនួញចិន
ក្រោយដែលជនជាតិនេះបានវាយលុកយកបានតំបន់ផ្សេងៗនៅខាងត្បូងទន្លេយ៉ង់សេ។
ខ.
ឥណ្ឌាបានមកផ្សាយអរិយធម៌របៀបណា?
ក្នុងរឿងនេះ លោក G. Ferrand បានធ្វើសម្មតិកម្មមួយសំរាប់កោះជ្វា តែអ្នកស្រាវជ្រាវយល់ថា អាចយកទៅ
អនុវត្ដចំពោះប្រទេសផ្សេងៗ នៅអាស៊ីអគ្នេយ៍ទាំងមូលបាន។ លោកសរសេរថា «ពួកចំនូលថ្មី (ឥណ្ឌា)»បាន
មកទាក់ទងជាមួយពួកមេដឹកនាំហើយយកចិត្ដពួកនេះដោយជំនូន ការពារជំងឺ
និងការផ្ដល់អោយនូវយ័នគាថា។
ដោយពុំទាន់មានអ្នកបកប្រែភាសាឥណ្ឌាត្រូវតែខិតខំរៀនភាសារបស់ពួកអ្នកស្រុក។
បន្ទាប់មកបានរៀបមង្គលការជាមួយកូនស្រីរបស់ពួកអ្នកដឹកនាំ
គឺចាប់ពីពេលនេះហើយដែលពួកឥណ្ឌាមានលទ្ធភាពផ្សព្វផ្សាយអរិយធម៌របស់ខ្លួនដោយជោគជ័យ
ព្រោះថាពួកស្រីស្រុកអាយនេះ បើកាលណាជ្រួតជ្រាបដោយគំនិត
និងជំនឿរបស់ប្ដីខ្លួនហើយ ហើយនិយាយផ្សាយតទៅទៀតនោះច្បាស់ជាពួកអ្នកស្រុកជឿតាមភ្លាមមិនខាន។
តែដើម្បីសំដែង រឺពន្យល់គំនិត និងជំនឿថ្មីនេះបាន
គេត្រូវតែប្រើពាក្យពេជន៍របស់ឥណ្ឌាដោយខានមិនបាន
ព្រោះក្នុងភាសារបស់គេពុំមានពាក្យណាអាចយកទៅប្រើក្នុងកិច្ចការបែបនោះបានឡើយ។
ក្នុងដំណាក់ការទីពីរ គឺបន្ទាប់ពីពួកឈ្មួញមក
មានពួកបញ្ញវន្ដក្នុងវណ្ណៈខ្ពង់ខ្ពស់ទាំងពីរមកដល់។ ចំពោះរឿងនេះគេយល់ថា
ពួកព្រាហ្មណ៍ខ្លះដែលមានឈ្មោះល្បីពូកែខាងមន្ដអាគម
ដោយការអោយពត៌មានរបស់ពួកឈ្មួញ
ច្បាស់ជាបានពួកមេដឹកនាំអោយអារាធនាមកដើម្បីជួយបង្កើនអំណាច
និងលើកតិត្យានុភាពរបស់ខ្លួនថែមទៀត។
រួចមកហើយ
យើងបានឃើញថាព្រះពុទ្ធសាសនាមានមុខងារយ៉ាងសំខាន់ក្នុងជំនួញផ្លូវសមុទ្រ រវាងឥណ្ឌា
និងអាស៊ីអគ្នេយ៍ ហើយគេបានសង្កេតឃើញទៀតថា ក្នុងប្រទេសជាច្រើន
វត្ថុជាសាក្ខីភាពចាស់បំផុតនៃការផ្សាយអរិយធម៌ឥណ្ឌាគឺព្រះពុទ្ធរូបទីបង្ករ
ដែលអ្នកធ្វើដំណើរតាមសមុទ្រនិយមគោរពណាស់។ ដូច្នេះឃើញថា ពុទ្ធសាសនា
មាននាទីយ៉ាងសំខាន់
ព្រោះហាក់ដូចជាបានបើកផ្លូវនាំអោយឥណ្ឌាមកកាន់អាស៊ីអគ្នេយ៍។
ក៏ប៉ុន្ដែរាជាណាចក្រនានាដែលបានបង្កើតឡើងនៅភូមិភាគនេះ
មិនយូរប៉ុន្មានក៏បានទទួលនូវទស្សនៈសិវៈនិយមនៃរាជាធិបតេយ្យ
ដែលមានមូលដ្ឋានស្ថិតលើទំនាក់ទំនងរវាងព្រាហ្មណ៍និងក្សត្រិយ
និងការគោរពបូជាលិង្គទេវរាជ។
ការបង្កើតរាជាណាចក្រ
ដោយផ្លាស់ប្ដូរគ្រិះស្ថានជំនួសអោយទៅជារដ្ឋបែបនេះអាចប្រព្រឹត្ដទៅដោយវីធី២យ៉ាង
១.ឬមួយមានឥណ្ឌាណាម្នាក់តាំងខ្លួនជាមេដឹកនាំរបស់អ្នកស្រុកអាយ
ដែលបានទទួលឥទ្ធិពលឥណ្ឌាច្រើនរឺតិច។
២.
ឬមួយមានមេដឹកនាំអ្នកស្រុកចង់ពង្រឹងអំណាចរបស់ខ្លួន ដោយទទួលយកទស្សនៈបរទេស។
ករណីទាំងពីរនេះអាចកើតឡើងបានដូចគ្នា។
ប៉ុន្ដែក្នុងករណីទី១ បើទោះជារាជវង្សមានសញ្ជាតិជាឥណ្ឌាសុទ្ធសាធ តាំងពីដើមមក
ក៏មិនអាចមានលក្ខណៈនេះវែងឆ្ងាយបានទេ ព្រោះពុំអាចជៀសវាងបាននូវការយកគ្នាជា
ប្ដីប្រពន្ធរវាងឥណ្ឌា នឹងអ្នកស្រុកបានឡើយ។ រឿងព្រះថោង នាងនាគ រឺរឿងហ៊ុន
ទៀន លីវយី អាចបញ្ជាក់យើងពីរចំនុចនេះបាន។ ប៉ុន្ដែចំពោះករណីទី២
គឺការលើកពួកមេដឹកនាំអ្នកស្រុកអោយឡើងឋានៈជាក្សត្រដោយពីធី
រវាត្យស្ដោមនោះ គេយល់ថាមានញឹកញាប់ជាង។
គ.
ឥណ្ឌាបានចេញពីតំបន់ណាខ្លះ
រឿងនេះពិបាកបញ្ជាក់
ព្រោះក្រៅពីអត្ថបទ ៣ ដែលសរសេរដោយភាសទមិឡ ហើយដែលមានកាលកំនត់ថ្មីៗ
នេះគេឃើញមានតែឯកសារសំស្ក្រឹត
ដែលជាភាសាដែលគេប្រើទូទៅនៅប្រទេសឥណ្ឌា។ បើគេពិនិត្យឯកសារឥណ្ឌាដែលទាក់ទង
នឹងការធ្វើនាវាចរណ៍កំនត់ហេតុរបស់អ្នកដំណើរចិន ឈ្មោះទីកន្លែង អក្សរបុរាណ
បុរាណវត្ថុ គេនឹងឃើញថា ពិតមែនហើយ ប្រទេសឥណ្ឌាខាងត្បូងជាពិសេសតំបន់ Kanchi
(Conjeveram) បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្សាយអរិយធម៌ឥណ្ឌានៅអាស៊ីអគ្នេយ៍
តែតំបន់ផ្សេងៗទៀតនៃប្រទេសឥណ្ឌាខ្ពង់រាប ទក្សិណ វាលទំនាបគង្គា
និងឥណ្ឌាភាគពាព្យ សុទ្ធតែបានរួមចំណែកតិច
ឬច្រើនក្នុងព្រឹត្ដិការណ៍ខាងលើទាំងអស់។
ឃ.
ឥណ្ឌាបានចេញដំណើរពីកន្លែងណា
ឯកសារផ្សេងៗមានជាអាទិ
កំនត់ហេតុរបស់អ្នកភូមិសាស្រ្ដ Ptolémée និងអ្នកដំណើរអឺរុប និងចិន
បានចែងពីកំពង់ផែសមុទ្រធំៗ
ដែលជាកន្លែចេញដំណើររបស់ជនជាតិឥណ្ឌាមកកាន់អាស៊ីអគ្នេយ៍
ក.
លើឆ្នេរសមុទ្រខាងកើតមានកំពង់ផែ តាម្រលិព្ដិ (តាម្លុក) កមរៈបោឌុកេ។
ខ.
លើឆ្នេរសមុទ្រខាងលិចមានកំពង់ផែ ករុគច្ឆ (ប្រួច) សូបារកៈ និង មុឆិរិ។
ក្នុងការធ្វើដំណើរឆ្ពោះមកកាន់អាស៊ីអគ្នេយ៍នេះ
ពួកឥណ្ឌាអាចប្រកាន់យកផ្លូវពីរ ចំពោះពួកណាដែលធ្វើដំណើរទៅកាន់កោះនានានោះ
ការប្រើប្រាស់ផ្លូវសមុទ្រជាការជៀសវាងពុំបាន
ប៉ុន្ដែចំពោះពួកណាដែលធ្វើដំណើរទៅកាន់ ដីគោក
ការចាំបាច់តំរូវអោយគេប្រើផ្លូវទឹកផង ផ្លូវគោកផង។ ពិតមែនហើយថា
ដីសន្ដរនៅឥណ្ឌូចិនដែលពោរពេញទៅដោយដើមចាកនោះ គឺជាឧបសគ្គមួយ
ហើយគឺការដែលមានពួកចោរសមុទ្រនៅកកកុញក្នុងច្រកសមុទ្រ និងក្រោយមកទៀត
ការអនុវត្ដនយោបាយផ្ដាច់ការ ខាងផ្លូវជំនួញរបស់រាជាណាចក្រប៉ាលេមបាងនេះហើយ
ដែលផ្ដល់អោយផ្លូវគោកនូវសារសំខាន់យ៉ាងធំដែលមានបុរាណវត្ថុជាភស្ដុតាង។
ក្រៅពីកំពង់ផែធំៗដែលបានរៀបរាប់មកហើយ
គួរគប្បីបញ្ចូលក្នុងកន្លែងចេញដំណើរ ដែលមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ខ្លះ
នៅលើជ្រោយមាលាយូដូចជា Takna Pa (តក្កោល) និង កេដៈ Kedah
ដែលមានមុខងារជាតំណាងបន្លាស់ Relais។
គឺនៅត្រង់កន្លែងនេះហើយដែលពួកឥណ្ឌាបានដាក់ទំនិញចុះ រួចដឹកឆ្លងកាត់
បួដីក្រា តាមផ្លូវដីគោកយកទៅដាក់សំពៅនៅឆ្នេរម្ខាងទៀត
ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅកាន់ឈូងសមុទ្រសៀម និងសមុទ្រចិន។
គេធ្វើដូច្នេះដើម្បីចៀសវាងនូវការធ្វើដំណើរដ៏វែងឆ្ងាយ ដោយកុងព័ទ្ធតាមច្រកសមុទ្រដែលនៅខាងត្បូង។
ង.
តើសង្គមអ្នកស្រុកអាយទទួលឥទ្ធិពលឥណ្ឌាដល់កំរិតណា?
ក្នុងតំណោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់នេះគេឃើញមានទស្សនៈ២
ផ្ទុយគ្នាស្រលះ។ ចំពួកសង្គមវិទូដែលនិយមអោយ តំលៃច្រើនទៅលើធាតុពូជសាសន៍
និងប្រពៃណី យល់ថាអរិយធម៌របស់អ្នកស្រុកអាយ បានរក្សាលក្ខណៈផ្ទាល់
របស់ខ្លួននៅពេលដែលបានពើបប្រទះ នឹងអរិយធម៌ឥណ្ឌា។
ចំពោះអ្នកសិក្សាអរិយធម៌ឥណ្ឌា Indiauistes ដែលផ្អែកទៅលើបុរាណវត្ថុ
និងសិលាចារឹកយល់ថា អរិយធម៌ នៅអាស៊ីអគ្នេយ៍
គ្រាន់តែជាមែកធាងនៃអរិយធម៌ឥណ្ឌាប៉ុណ្ណោះ។
ដូច្នេះឃើញថា ចំពោះពួកសង្គមវិទូ
អរិយធម៌បុរាណទាំងនោះ ជាលទ្ធផលនៃការវិវត្ដន៍របស់អរិយធម៌អ្នកស្រុកមានហើយ genic
local ហើយដែលមានប្រតិកម្មនឹងធាតុឥណ្ឌា Stimulus ឯពួកអ្នកសិក្សាអរិយធម៌ឥណ្ឌា តាមប្រទេសនិមួយៗទៅវិញ គឺចាត់ទុកថា
អរិយធម៌ឥណ្ឌា ជាឈើតែមួយដើមដែលបានផ្ដល់ផ្លែផ្កាទៅតាមលក្ខណៈដីផ្សេងៗ។
No comments:
Post a Comment